Είχα πρόσφατα την ευκαιρία να συμμετάσχω σε ένα εκπαιδευτικό ταξίδι στην περιοχή Appenino Tosco Emiliano της Ιταλίας, μια ορεινή περιοχή ανάμεσα σε Μπολόνια, Πάρμα και Λα Σπέτσια. Οργανώθηκε από το Δίκτυο Νήσων Αττικής στα πλαίσια του προγράμματος που υλοποιεί ως εταίρος, σε σχήμα συνεργασίας με συντονίστρια την Αναπτυξιακή Πάρνωνα, με θέμα “Η αξία του Αποθέματος Βιόσφαιρας στην τοπική κοινότητα”.
Τι είναι το Απόθεμα Βιόσφαιρας(ΑΒ);
Τα ΑΒ της UNESCO συνιστούν πρότυπες περιοχές όπου εναρμονίζεται η προστασία και διαχείρηση του φυσικού περιβάλλοντος με την κοινωνική και οικονομική ανάπτυξη των τοπικών κοινοτήτων. Η έννοια του όρου ΑΒ που θεσπίστηκε το 1972 αλληλοσυμπληρώνεται με την έννοια Βιώσιμη Ανάπτυξη που θεσπίστηκε το 1992.
Ποιές είναι οι Λειτουργίες που χαρακτηρίζουν τις περιοχές ΑΒ;
-Συνεισφορά στην διατήρηση των φυσικών τοπίων και οικοσυστημάτων της γεννετικής βιοποικιλότητας,
-Προώθηση της οικονομικής και ανθρωπογενούς ανάπτυξης η οποία να είναι κοινωνικοοικονομικά και οικολογικά αειφορική,
-Παροχή υπηρεσιών, υλικοτεχνική υποστήριξη, υποστήριξη έργων περιβαλλοντικής εκπαίδευσης, κατάρτισης και έρευνας. Κάθε
Τι μπορούμε να αντλήσουμε από τα στοιχεία αυτά για τα νησιά μας τα Κύθηρα και τα Αντικύθηρα;
Κάθε τόπος διατηρεί τη δική του ταυτότητα αφενός λόγω του ιδιαίτερου φυσικού περιβάλλοντος και της ιστορικής διαδρομής του και αφετέρου λόγω του διαφορετικού βαθμού επίδρασης του οικιστικού όγκου. Τα νησιά μας διαθέτουν ιδιαίτερα γεωμορφολογικλα στοιχεία, ήπια ορεινότητα, μεγάλη ποικιλία ειδών βλάστησης, ποικιλία πανίδας, σπήλαια και φαράγγια.
Πολλά από αυτά έχουν επηρεαστεί από την ανθρώπινη παρουσία – η οποία επιβεβαιώνεται από την από την νεολιθική εποχή – με συνέπεια να αποκτήσουν ημιφυσικό χαρακτήρα. Αποτελούν δηλαδή τόπους όπου η συνύπαρξη ανθρώπου και φύσης έχει εμποδίσει την διαμόρφωση τελικών οικοσυστημάτων. Οι πρακτικές που εφαρμόζονται σε περιοχές ΑΒ συμβάλουν στην:
-Αξιοποίηση και διαχείρηση της πολιτιστικής και ιστορικής κληρονομιάς;
-Στην ανάπτυξη εναλλακτικών μορφών τουρισμού που διαφοροποιούν το περιεχόμενο των τουριστικών προιόντων και αυξάνουν την προστιθέμενη αξία των τουριστικών υπηρεσιών, την επισκεψιμότητα και την τουριστική κίνηση της περιοχής;
– Στην μείωση της εποχικότητας του τουρισμού και στην προσέλκυση επενδυτικών κεφαλαίων για δραστηριότητες που σχετίζονται με τον τουρισμό;
-Στην ενίσχυση της πολιτιστικής ανάπτυξης σε τοπικό επίπεδο, καθώς και την προσέλκυση και συμμετοχή του πλυθησμού και των επισκεπτών σε πολιτιστικές δραστηριότητες, αποτελώντας πυρήνα τουριστικης ανάπτυξης;
-Στη αειφόρο ανάπτυξη του τουρισμού που σέβεται την φέρουσα ικανότητα φυσικών και κοινωνικών συστημάτων;
– Στην προώθηση της επιστημονικής έρευνας που μπορεί να αφορά στην βιοποικιλότητα, στα αρχαιολογικά και πολιτιστικά μνημεία, στις παραγωγικές δυνατότητες της ανάπτυξης και διαχείρησης των φυσικών πόρων, στην κλιματική αλλαγή, την εκπαίδευση και κατάρτιση για το περιβάλλον και την αειφόρο ανάπτυξη;
-Στην αξιοποίηση και ανάδειξη των πολιτιστικών πόρων με νέα μέσα και σεβασμό στην τοπική μοναδικότητα;
-Στον καθορισμό πολιτικών με στόχο την ενδυνάμωση του μόνιμου πληθυσμού;
-Στην ενίσχυση και προβολή της ταυτότητας και ιδιαιτερότητας της τοπικής κοινωνίας.
Γ.Π. Κασιμάτης
Πρόεδρος ΚΙΠΑ