Βιώσιμη Γεωργία Κυθήρων – Terra Kytheria
Το ΚΙΠΑ πιστεύει ότι ο πρωτογενής τομέας είναι όχι μόνο ο βασικότερος πυλώνας κοινωνικής συνοχής των Κυθήρων, αλλά και η ραχοκοκαλιά της βιώσιμης ανάπτυξης του νησιού μας.
Όμως, τα υψηλά κόστη παραγωγής, η χαμηλή τιμή των προϊόντων αλλά και η δυσκολία πρόσβασης σε αγορές, υπηρεσίες και προγράμματα κατάρτισης λόγω νησιωτικότητας, έχουν φέρει τον αγροτικό χώρο των Κυθήρων σε κρίση. Όλο και λιγότεροι νέοι ασχολούνται με την αγροτική παραγωγή, με αποτέλεσμα ο αριθμός αγροτών να μειώνεται και η μέση ηλικία τους να αυξάνεται.
Το Δεκέμβριο του 2019, το ΚΙΠΑ ξεκίνησε ένα νέο κοινωφελές πρόγραμμα βιώσιμης αγροτικής ανάπτυξης, μετά από πολλές συζητήσεις αλλά και προτροπές τοπικών παραγωγών. Έτσι, ένωσε τις δυνάμεις του με το Μεσογειακό Ινστιτούτο για τη Φύση και τον Άνθρωπο (MedINA), με το οποίο έχει στρατηγική συνεργασία από το 2017 στα πλαίσια του προγράμματος μονοπατιών. Με αυτόν τρόπο γινεται δυνατή η μεταφορά τεχνογνωσίας από το μεγάλο αγροτικό πρόγραμμα που υλοποιεί το MedINA στη Λήμνο, με τον τίτλο Terra Lemnia, σε συνεργασία με το Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών, το Πανεπιστήμια Αιγαίου και άλλους οργανισμούς.
Το πρόγραμμα βιώσιμης γεωργίας στα Κύθηρα, θα προάγει την παραγωγή πιστοποιημένων προϊόντων υψηλής ποιότητας και προστιθέμενης αξίας, με σκοπό την ενίσχυση της οικονομικής βιωσιμότητας μικρών και μεσαίων γεωργικών εκμεταλλεύσεων και τη διατήρηση του αγροτικού χαρακτήρα του νησιού. Τα προϊόντα αυτά θα παράγονται με πρακτικές «φιλικές» προς τη βιοποικιλότητα και με σεβασμό στην φυσική και πολιτιστική κληρονομιά των Κυθήρων, ακολουθώντας ένα σύστημα «γεωργίας ακριβείας», προσαρμοσμένο στις τοπικές ιδιαιτερότητες. Το πρόγραμμα αρχικά εστιάζει στην παραγωγή ελαιολάδου και περιλαμβάνει συνεχή επιστημονική παρακολούθηση, με καταγραφή των αγροτικών πρακτικών και των επιπτώσεων τους, επίβλεψη από γεωπόνους, και τη συμμετοχή των παραγωγών στη συλλογή και διαχείριση των δεδομένων. Παράλληλα, θα γίνει μελέτη μάρκετινγκ, ώστε να σχηματιστεί ένας οδικός χάρτης για την προώθηση των παραγόμενων προϊόντων στις αγορές.
Οι κύριες δράσεις του προγράμματος είναι
(α) συνδιαμόρφωση συμφώνου συγκεκριμένων αγροτικών πρακτικών με την ομάδα του προγράμματος και τους συμμετέχοντες παραγωγούς για την πιστοποίηση «παραδοσιακών προϊόντων φιλικών προς τη βιοποικιλότητα και το τοπίο των Κυθήρων». Το πρώτο πρότυπο θα αφορά την ελαιοκαλλιέργεια.
(β) εκπαίδευση παραγωγών σε συστήματα γεωργίας ακριβείας που οδηγούν στην πιστοποίηση των πρακτικών, αλλά και τη διαχείριση των εισροών και εκροών των εκμεταλλεύσεων τους,
(γ) στην εκπαίδευση παραγωγών για έλεγχο (monitoring) των επιπτώσεων των πρακτικών
(δ) στην κατάρτιση των παραγωγών πάνω σε θέματα αγροτικής επιχειρηματικότητας και μάρκετινγκ.
Έχουν πραγματοποιηθεί οι αρχικές συναντήσεις με τους αγροτικούς συνεταιρισμούς του νησιού. Αναμένεται να ωφεληθούν όσοι συμμετέχουν στο εθελοντικό δίκτυο για την παραγωγή πιστοποιημένων τοπικών προϊόντων υψηλής προστιθέμενης αξίας (μέλη των συνεταιρισμών ή άλλοι), αλλά και όσοι απλά θα παρακολουθήσουν κάποιο εκ των σεμιναρίων. Η κυρίως φάση του προγράμματος έχει επίσημη ημερομηνία εκκίνησης την 1η Σεπτεμβρίου 2020 και θα είναι διετές
Το Πρόγραμμα αυτό, με την προϋπόθεση ότι θα έχει την πραγματική στήριξη όλων των Κυθηρίων, θα αποβεί ορόσημο για ένα καλλίτερο μέλλον του νησιού μας.